طرح مرمت و ساماندهی بافت تاریخی موجود بین دو حرم شاهچراغ و آستانه و محور تخریب شده شیراز

چکیده: بافت تاریخی شهرها با داشتن ارزش های والای کالبدی ، عملکردی ، اقتصادی و فرهنگی ، جزئی از هویت ملی کشور محسوب می شوند. این مناطق به دلیل فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعف زیرساخت ها، مشکلات زیست محیطی، مشکلات معیشتی مردم و انفعال مدیریت های شهری و متخصصین ، مسیر رکود و عقب ماندگی را طی می کنند. بافت قدیم شهر شیراز در دل شهر کنونی جای دارد. این محدوده که 8/2 درصد مساحت کل شهر را شامل می شود، هسته اولیه شکل گیری شهر شیراز است که حدود آن دروازه ها و حصار دور شهر در دوره زندیه می باشد. مهمترین مراکز مذهبی شهر و قسمت عمده ای از بناها و مجموعه های با ارزش تاریخی و عناصر بزرگ اقتصادی ، فرهنگی – اجتمایی با ارزشهای خاص خود در این محدوده واقع است. وجود 400 اثر با ارزش، 8 دروازه و 12 مرکز محله و 4 بازار سنتی و مساجد تاریخی و آرامگاه امامزادگان که مهمترین مراکز مذهبی کل شهر محسوب می شوند و چندین محور فرهنگی می تواند گویای ارزشهای نهفته ، شیوه زندگی و روابط اجتماعی، آداب و رسوم، باورها، تاریخ و هنر و به طور کلی این تراکم ارزشها ، بیانگر هویت تاریخی و فرهنگی دوران تکوین و شکل گیری این محدوده می باشد. حفظ ، مرمت و سامان دهی این مجموعه ها ، علاوه بر این که حیات دوباره ای به این آثار می دهد، از نظر اقتصادی و اجتماعی نیز هویت تاریخی فرهنگی شهر شیراز را احیا می کند. هدف از این پژوهش : إرایه طرح مرمت و ساماندهی در جهت : سامان دهی و إستحکام بخشی جداره گذرها و ایجاد امکانات ایمنی و رفاهی درون بافت بین الحرمین ، سامان دهی گذرها و دسترسی های درون بافت بین دو حرم و کنترل شبکه معابر و تردد و طراحی پارکینگ های مناسب محلی در بافت ، بررسی تجارب مشابه داخلی و خارجی و ارایه نتایج و پیشنهاد راهکارهایی به مدیریت شهری به منظور جلوگیری از تخریب و مداخله غیر اصولی در بافت که هم اکنون توسط سازمانهای مختلف انجام می گیرد. روش تحقیق بصورت تطبیقی – تحلیلی و با هدف کاربردی است و با بررسی های میدانی و کتابخانه ای صورت پذیرفته است. این پژوهش به این پرسشها پاسخ میدهد : چگونه می توان با شناسایی بخش های ارزشمند و ارزشهای نهفته در بافت تاریخی اعم از مرکز محلات ، واشدگاه ها ، ساباط ها و گذرها ، محور تاریخی این بافت را ساماندهی کرد ؟ امکانات ، توانمندیها ، محدودیت ها و نقاط ضعف و قوت بافت تاریخی مورد نظر در جهت سامان دهی و بهسازی آن چیست ؟ طرح مناسب برای ایجاد شرایط بهتر زندگی و نیز ایجاد رغبت سکونت و ماندن افراد بومی محل در بافت چیست ؟ نتیجه ای که از این تحقیق برمی آید ارائه راهکارهای بهینه درجهت ساماندهی این بافت ارزشمند تاریخی و تدوین راهکارهای متناسب با برنامه های توسعه شهری و اهداف طرح تفصیلی شهر ، جهت حفظ ارزشها و جلوگیری از تخریب بیشتر این مناطق می باشد.